یادداشتی بر کتاب ایران بین دو انقلاب یرواند آبراهامیان

مشخصات نسخه ای که من خواندم:

ایران بین دو انقلاب؛ در آمدی بر جامعه شناسی سیاسی ایران معاصر

چاپ بیست و یکم تهران 1392

نوشته ی یرواند آبراهامیان

ترجمه احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی

نشر نی

قیمت 27600 تومان

708 صفحه

شابک: 4-363-313-964

کتاب ایران بین دو انقلاب یکی از شاهکار های دکتر یرواند آبراهامیان استاد ایرانی الاصل تاریخ در کالج باروک دانشگاه شهر نیویورک است. در یادداشت پشت کتاب آمده:

" آبراهامیان در این کتاب به تحلیل تاثیرات متقابل سازمانهای سیاسی ونیرو های اجتماعی ایران از سده نوزدهم میلادی تا انقلاب اسلامی 1357 می پردازد. نیرو های اجتماعی را به گروه های قومی و طبقات اجتماعی تقسیم میکند و با توجه به دستاورد های جامعه شناسان تاثیرات نظام های سیاسی بر نظام های اجتماعی را بررسی می کند. آبراهامیان کارش را با تبیین ساختار اجتماعی-سیاسی دوره قاجار و علل و پیامد های انقلاب مشروطیت آغاز می کند با بررسی دوره رضا شاه و سقوط او وسالهای بحرانی شهرور 20 تا مرداد 1332 ادامه می دهد و بر این دوره به ویژه تاثیر و تاثر نیرو های سیاسی ریشه یابی علل وقوع انقلاب و نیرو های موثر این دوره را تجزیه و تحلیل می کند و این گونه نتیجه میگیرد که علت قوع انقلاب توسعه ناهمگونی بود که رژیم محمد رضا شاه خواه ناخواه در پیش گرفته بود. آبراهامیان با بررسی نقش مهم اسلام و نیز نقش تعیین کننده شخص امام خمینی در پیروزی انقلاب بررسی اش را به پایان می برد. بی گمان ایران بین دو انقلاب کتابی منحصر به فرد در بررسی تاریخ هفتاد ساله ایران است."

علت این انحصار مطلب انحصار منابعیست که آبراهامیان از آن ها استفاده کرده است. منابع منحصر به فردی که برای اولین بار توسط وی از کتاب خانه های مخفی بریتانیا بیرون کشیده شده و در نگارش این کتاب از آن ها بهره گرفته است. یکی از دیگر دلایلی که این کتاب را ارزشمند ساخته دید بی طرف پرفسور آبراهامیان در نگارش تاریخ است. در این کتاب در جایی از فضایل نخستین شاه پهلوی می گوید و در جایی دیگر از رذایل وی در جایی مصدق را منجی مردم می داند و در برهه ای دیگر وی را ناقض رای مردم بطوریکه مجلس را منحل می کند و روزنامه ها را  می بندد و جلوی رای گیری را میگرد. در جایی به خوبی های تشکیل یک حکومت خود مختار در آذربایجان اشاره می کند و از آبادانی هایی می گوید که در دولت پیشه وری روی داد در عصری دیگر به خیانت های برخی اعضای فرقه می پردازد و از وابستگی آنها به شوروی می گوید همین مساله ناب است که در دیگر کتاب های تاریخ نمی توان مثالش را یافت همواره نویسندگان تاریخ معاصر یا مصدقی بوده اند یا ضد آن، یا طرفدار پهلوی بوده اند یا ضد آن، یا ملی گرایان ایرانیست بوده اند یا ملیت گرایان ترکیست. و هیچگاه انتظار نداشته باشید این نویسندگان نیمه دیگر را به شما نشان دهند.

ترجمه این عنوان ( البته اگر دخلی در آن انجام نشده باشد.) ترجمه ای روان است و حتی برخی نقل قول ها که در روزنامه ها و غیره ثبت شده با نگارش اصل آن آورده شده و به ترجمه خالی آن اکتفا نگردیده که در جذابیت اثر افزوده.

یکی از مهم ترین مسائلی که از این کتاب آموختم شیوه مطالعه تاریخ است که در مطلبی دیگر کاملا به آن پرداخته ام. یکی دیگر از مسائلی که از این کتاب آموخته ام آشنایی با مفاهیم ارزشمندی که پشت گرد تاریخ مخفی مانده بودند مانند تفکرات ملی گرایان آذربایجانی و نیز تفکرات خاص مارکسیستی در دل جریان هایی مانند حزب توده که متاسفانه این روز ها کمتر کسی از تجارب آن سال ها استفاده می کند.

در نهایت مطالعه آن را به علاقه مندان به تاریخ معاصر اکیدا پیشنهاد میکنم.

در همین راستا کتاب تحولات سیاسی و اجتماعی ایران نوشته دکتر علیرضا ازغندی را در دستور کار دارم تا به زودی مطالعه کنم ان شاء الله ببینیم چه می شود. :)

تلقین inception

اینسپشن یا تلقین یا الهام یکی از اون فیلم هایی بود که منو تحت تاثیر قرار داد یکی از بچه ها همین که فیلم شروع شد گفت اینو صدا و سیما پخش کرده منتهی هیچی نفهمیدم ازش انقد که پپیچیده بود. چند تا توصیه دارم براتون اول اینکه سعی کنید با زیر نویس ببینید چون دوبله نمیدونم به چه علتی اما همیشه ناقص میکنه فیلمو لا اقل در مواردی که من دیدم.

داستان فیلم به زندگی یه جاسوس حرفه ای اشاره داره که اطلاعات مورد نظر رو از ذهن افراد در حال خواب ازشون میدزده تا اینکه در ماموریت آخرش ازش یه چیز خاص تر میخوان و اون اینکه تلقین رو انجام بده یعنی بذر یک فکر رو در ذهن طرف بکاره.

فیلم برای من زمانی جالب تر میشه که به نوعی از مفهوم جهان های موازی اشاره میشه هر لایه که در خواب عمیق تر میشن زمان به نسبت مشخصی آرام تر میگذره مثلا به ازای ده ساعت خواب در طول پرواز اعضای تیم یک هفته فرصت داشتند که در ذهن سوژه کاوش کنند وقتی در اون خواب باز هم از این فنشون استفاده میکنند و یک لایه دیگر در خوابش فرو میرند شش ماه فرصت دارند و یک لایه دیگر بهشون ده سال فرصت میده که در طول یه پرواز ده ساعته کاوش و فعالیت کننده. کاپ و همسرش مال در لایه ای بالاتر پنجاه سال باهم زندگی کردند اما این باعث شد پس از بازگشت همسرش هنوز هم فک کنه در خواب هستن و لایه پایین تری هم وجود داره و خود کشی میکنه. در فیلم تنها چیزی که میتونه مشخص کنه آیا کاب خواب هست یا نه یک فرفره کوچک هست که اگر کاپ خواب باشه و اونو بچرخونه هرگز از چرخش نمی ایسته.

در انتهای فیلم برای یک پایان باز زمانی که کاب از خواب بیدار میشه و به خونشون برمیگرده فرفره رو میچرخونه و به سراغ بچه هاش میره اما فرفره از چرخش باز نمی ایسته.

و اینطوری اون شعار روی پوسترشون رو نشون میدن رویا ها واقعی هستند.

مفهوم مشابهی در کتاب دنیای سوفی به قلم یوستین گاردر آورده شده زمانی که سوژه داستان یعنی سوفی کتاب دنیای سوفی رو میخره و بعد یک لایه بالاتر میاد و به دنیای نویسنده اش میرسه مفاهیمی که به صورت انتزاعی مفاهیمی مثل مرگ رو ملموس میکنند.

در فیلم تلقین راه باز گشت به لایه پایین تر و در واقع پله پله تا پایین ترین لایه که جهان واقعی ما هست کشته شدن هست یعنی در واقع اگر شما کشته بشید بیدار میشید اما چه کسی میتونه پاسخ این سوال رو بده که اگر در همین دنیای واقعیت کشته بشیم کجا بیدار میشیم.

موضوع این فیلم یکی از چالش بر انگیز ترین مسائل فلسفه رو در بر میگره به طوری که یه فیلسوف چینی هزاران سال پیش اون رو مطرح کرده:

دیشب خواب دیدم که پروانه ام و امروز وقتی بیدار شدم سوال برایم پیش آمده که من حقیقتا انسانی هستم که خواب دیدم پروانه ام یا حقیقتا پروانه ای هستم که خواب می بینم انسانم"

باز نشر: دنیای سوفی نوشته یوستین گاآردر

کتاب دنیای سوفی سرگذشت حکمت و فلسفه در اروپا را به زبانی شیرین بیان میکند در حدود 100 صفحه اولش را فک کنم از همین ترجمه ی آقای کامشاد خوندم و بقیه اش را از ترجمه دکتر مهدی سمسار دکتر سمسار هرچند ترجمه اش ثقیل تر است اما به نظر تخصصی تر ترجمه کرده و برای کسی که بخاطر فلسفه این کتاب را میخواند ترجمه دکتر سمسار را پیشنهاد میکنم.

دانشجویانی که در دروس دانشگاهی خود کلیات فلسفه دارند مخصوصا اگر با کتاب دکتر دادبه میخواهند از فلسفه سر در بیاورند بهتراست قبل از آن این کتاب را مطالعه کنند.

افرادی که معتقدند اندیشه ی آن ها برترین اندیشه تاریخ بشریت است و کامل تر ازآن امکان ندارد یا به عبارت بهتر دچار دگماتیسم شده اند تحت هیچ شرایطی به این کتاب نزدیک نشوند.

قسمتی از اواخر کتاب:

«ما سیاره‌ای زنده‌ایم، ما کشتی بزرگی هستیم که در جهان کائنات بر گرد خورشیدی سوزان بادبان کشیده است؛ ولی هر کدام ما در عین حال نوعی کشتی حامل ژن بر پهنه گسترده زندگی هستیم. چنانچه این محموله را ایمن به بندر بعدی برسانیم، بیهوده نزیسته‌ایم.»

به زودی این کتاب رو تمام می کنم الان که دارم این متن را می نویسم در آغاز فصل سی و سوم کتاب هستم.

من ازشهید مطهری آموختم که هیچ کتابی رو یکبار نخوانم و در سری اولی که میخوانم فقط روخوانی کنم بنا بر این یادداشت برداری نکردم و امیدوارم آن قسمت هایی را که نفهمیدم رو  در سری دوم خوندنم بفهمم. سوالی در باره این کتاب بود در خدمتم.

نوشته شده در ششم فروردین 94
پس نوشت: گاردر با زیرکی مفاهیم ادراکی فلسفه مانند جهان های موازی و جهان ارواج و ابعاد دیگر ماده را در دل دروس تئوری گنجانده بطوری که شما در حین دروس تئوری ناگهان با یک دنیای دیگر از جهان اطراف سوفی آشنا می شوید این جهان تا قبل از اینکه برای شما شرح داده شود به شدت شما را گیح میکند دروس تئوری هم به گونه ای جذاب و در فضا های مختلف تعبیه شده که شما خسته نشوید. برای مثال دروس مربوط به قرون وسطی را در یک کلیسای متعلق به آن دوره و نیز دروس دوره باروک و قرن 18 را در فضای علمی به گونه ای شرح میدهد که گویا شما خود در آن فضا هستید.